رستم ، فرزند زال و نواده سام ، هنگامی در کانون توجه قرار می گیرد که ایران و توران به منظور کسب برتری درعرصه های سرزمینی و پادشاهی در کشمکش دائم بسر می برند. در سمت ایرانی ماجرا، همه پهلوانان ، شجاع ، با فضیلت و عمیقاً وفادار به شاهنشاهان توصیف شده اند و مشتاق اند که زندگی
خود و عزیزترین کسانشان را در راه آنها نثار نمایند. این مطلب بخصوص در مورد رستم آن طور که درافسانه پسرش سهراب آمده است مصداق دارد. گرچه نام نیای رستم ، سام و پدر سام نریمان در رابطه با گرشاسب افسانه ای درمتون متاخر زردشتی آمده است اما در اوستا نه از رستم سخنی رفته است و نه از پسرش سهراب. به نظرمی رسد که افسانه های رستم ،به گروه داستانهای مندرج در اوستا تعلق نداشته و بخشی ازیک چرخه مستقل بوده است. رستم و خاندانش در شاهنامه به عنوان شاهان سیستان در شرق ایران توصیف شده اند و غالباً خود رستم سگزی (سکا) شمرده شده است. بعضی از پژوهشگران عقیده دارند که رستم مربوط به دوره پارتیان در قرن اول میلادی است هنگامی که پادشاهان هندو-سیکتی در شرق ایران حکومتی مستقل تشکیل دادند.
صرفنظر از اینکه جایگاه تاریخی ومنشا اوچگونه بوده است ، رستم به یکی از بزرگترین پهلوانان اسطوره ای ایران ، و نمادی از قدرت بدنی ومعنوی عظیم و ایثار در راه کشورش تبدیل شد. در شاهنامه از زال ،پدر رستم به تفصیل سخن رفته است و ولادت و نشو و نمای او درپیوند با پرنده حامی افسانه ای سیمرغ است این پرنده نیرومند در زندگی رستم نیز نقش مهمی ایفا میکند و درهنگامه های بحران بارها به نجات او می شتابد . هنگامی که زال در خانواده ای که مدت ها در انتظار داشتن فرزندی بوده اند متولد می شود شادی پدر با دیدن نوزاد تازه ولادت یافته به اندوه و استیصال بدل می شود . بدن کودک به 
پاکیزگی نقره و چهره اش چون بهشت توصیف شده است. موهایش مانند یک پیرمرد سفید است. سام از دیدن فرزندش با چنین سیمای عجیبی چنان آشفته می شود که از جهان قطع امید می کند وی در یک راز و نیاز شورانگیز با خداوند از او می پرسد دلیل مجازاتش چیست که به او فرزند اهریمن با چشمانی سیاه و موهایی مانند یاسمن داده است.
"هنگامی که پهلوانان می آیند و درباره این نوزاد شوم سوال می کنند من ناگزیرم که با شرم ایران را ترک کنم. من باید چه بگویم ؟ بگویم فرزند یک دیو است ، یک ببردو رنگ است ، یاموجودی ماوراء طبیعی که به یک پری شباهت دارد؟"
جهان اسطوره ها ، ترجمه عباس مخبر
نظرات شما عزیزان:
